به گزارش مشرق، «مبعث» سرآغازی برای پایان دادن به ماجرای زنده به گور کردن دختران و تساوی
سیاه و سپید در قاموس دین محمد مصطفی(ص) است، «مبعث» تبلور بهترین
اخلاقها و فضیلتها در وجود برترین فرزندان هاشم، محمد بن عبدالله(ص)
است،آن گونه که خداوند او را رحمتی برای عالمیان میخواند، به خاطر این
رویداد فرخنده، خدای متعال بندگانش را در شادی این روز شریک کرده و برخی
اعمال مستحبی را قرار داده است، در اهمیت این روز جوادالائمه(ع) میفرماید:
همانا در رجب شبى است که بهتر است از آنچه که بر آن آفتاب میتابد و آن
شب ۲۷ رجب است که در صبح آن پیغمبر خدا(ص) به رسالت مبعوث شد و به درستى که
از براى عامل در آن شب از شیعه ما اجر عمل ۶۰ سال است.
برای شب و روز عید مبعث اعمال مستحبی بیان شده است که در ادامه میآید:
*اعمال شب عید مبعث
امام محمدتقی(ع) میفرماید: چون نماز عشا را به جا آوردى و به رختخواب رفتى، پس هر ساعتى از شب تا نیمه شب که خواستى، بیدار میشوی و ۱۲ رکعت نماز به جا مىآورى و در هر رکعتى سوره «حمد» و سورهاى از سورههاى کوچک مفصّل (از سوره محمد تا پایان قرآن) را میخوانی، پس چون در هر دو رکعتى سلام دادی و از نمازها فارغ شدى، بعد از سلام مینشینی و سوره «حمد» را ۷ مرتبه و مُعَوَّذَتَیْن(ناس و فلق) را ۷ مرتبه و سوره «توحید» و سوره «کافرون» هرکدام را ۷ مرتبه و سوره «قدر» و «آیةالکرسى» را هر کدام ۷ مرتبه میخوانی و در عقب همه این دعا را بخوان:
«اَلْحَمْدُلِلّهِ الَّذى لَمْ یَتَّخِذْ وَلَداً وَلَمْ یَکُنْ لَهُ شَریکٌ فى الْمُلْکِ وَلَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِىُّ مِنَ الذُّلِّ وَکَبِّرْهُ تَکْبیراً اَللّهُمَّ اِنّى اَسئَلُکَ بِمَعاقِدِ عِزِّکَ عَلَى اَرْکانِ عَرْشِکَ وَمُنْتَهَى الرَّحْمَةِ مِنْ کِتابِکَ وَبِاسْمِکَ الاْعْظَمِ الاْعْظَمِ الاْعْظَمِ وَذِکْرِکَ الاْعْلىَ الاْعْلىَ الاْعْلى وَبِکَلِماتِکَ التّامّاتِ اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَاَنْ تَفْعَلَ بى ما اَنْتَ اَهْلُهُ»، سپس هر دعایی را که خواستی بخوان.
-غسل در این شب مستحب است.
-زیارت امیرالمؤمنین(ع) در شب ۲۷ رجب در نجف اشرف زیاد توصیه شده است، به گونهای که افضل اعمال این شب دانسته شده است.
-این دعا را بخوانند: «اَللّهُمَّ اِنّى اَسئَلُکَ بِالتَّجَلِىِ الاْعْظَمِ فى هذِهِ اللَّیْلَةِ مِنَ الشَّهْرِ الْمُعَظَّمِ وَالْمُرْسَلِ الْمُکَرَّمِ اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَاَنْ تَغْفِرَ لَنا ما اَنْتَ بِهِ مِنّا اَعْلَمُ یا مَنْ یَعْلَمُ وَلا نَعْلَمُ اَللّهُمَّ بارِکْ لَنا فى لَیْلَتِنا هذِهِ الَّتى بِشَرَفِ الرِّسالَةِ فَضَّلْتَها وَبِکَرامَتِکَ اَجْلَلْتَها وَبِالْمَحَلِّ الشَّریفِ اَحْلَلْتَها.... اَللّهُمَّ فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَاجْعَلِ الْیَقینَ فى قَلْبى وَالنُّورَ فى بَصَرى وَالنَّصیحَةَ فى صَدْرى وَذِکْرَکَ بِاللَّیْلِ وَالنَّهارِ عَلى لِسانى وَرِزْقاً واسِعاً غَیْرَ مَمْنُونٍ وَلا مَحْظُورٍ فَارْزُقْنى وَبارِکْ لى فیما رَزَقْتَنى وَاجْعَلْ غِناىَ فى نَفْسى وَرَغْبَتى فیما عِنْدَکَ بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ»
پس به سجده برود و ۱۰۰ مرتبه بگوید: «اَلْحَمْدُلِلّهِ الَّذى هَدانا لِمَعْرِفَتِهِ وَخَصَّنا بِوِلایَتِهِ وَوَفَّقَنا لِطاعَتِهِ شُکْراً شُکْراً»
پس سر از سجود بردارد و بگوید: «اَللّهُمَّ اِنّى قَصَدْتُکَ بِحاجَتى وَاعْتَمَدْتُ عَلَیْکَ بِمَسْئَلَتى وَتَوَجَّهْتُ اِلَیْکَ بِاَئِمَّتى وَسادَتى اَللّهُمَّ انْفَعْنا بِحُبِّهِمْ وَاَوْرِدْنا مَوْرِدَهُمْ وَارْزُقْنا مُرافَقَتَهُمْ وَاَدْخِلْنَا الْجَنَّةَ فى زُمْرَتِهِمْ بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ».
*اعمال عید مبعث
در روایتى از امام صادق(ع) عید مبعث به عنوان شریفترین اعیاد یاد شده است و براى این روز، اعمالى ذکر شده است:
- غسل کردن: در این روز مستحب است.
- روزه: این روز در میان روزهاى سال یکى از چهار روزى است که روزه گرفتن آن فضیلت بسیار دارد و پاداش فراوانى براى آن نقل شده است، در روایتى از امام صادق(ع) آمده است: هر کس در روز بیست و هفتم رجب روزه بگیرد، خداوند براى او پاداش روزه هفتاد سال را مىنویسد.
-زیاد صلوات فرستادن: همچنین در روایتى از امام صادق(ع) نقل شده است که در این روز روزه مىگیرى و بر محمد و آلش زیاد صلوات مىفرستى.
- زیارت رسول خدا(ص) و امیرمؤمنان(ع)
-۱۲ رکعت نماز: هر دو رکعت به یک سلام که در هر رکعت، «حمد» و «سوره» بخواند و هنگامى که نمازها به پایان رسید، هر یک از سورههاى «حمد»، «توحید» و «معوّذتین» (فلق و ناس) را ۴ مرتبه بخواند، آنگاه ۴ مرتبه گفته شود: «لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ واللهُ اَکْبَرُ، وَسُبْحانَ اللهِ وَ الْحَمْدُلِلّهِ، وَلا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاَّ بِاللهِ الْعَلِىِّ الْعَظِیمِ» و چهار مرتبه: «اَللهُ اَللهُ رَبِّى لا اُشْرِکُ بِهِ شَیْئاً» و ۴ مرتبه: «لا اُشْرِکُ بِرَبّى اَحَداً».
-۱۲ رکعت دیگر: در هر رکعت «حمد» و هر سورهاى که خواستى مىخوانى و پس از هر دو رکعت و سلام نماز بخواند:
«اَلْحَمْدُللهِ الَّذى لَمْ یَتَّخِذْ وَلَداً، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ شَریکٌ فى الْمُلْکِ، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِىٌّ مِنَ الذُّلِّ، وَکَبِّرْهُ تَکْبیراً، یا عُدَّتى فى مُدَّتى یا وَلیّى فى نِعْمَتى، یا غِیاثى فى رَغْبَتى،یا نَجاحى فى حاجَتى یاحافِظى فى غَیْبَتى، یا کافِىَّ (کافِىَ) فى وَحْدَتى، یا اُنْسى فى وَحْشَتى اَنْتَ السّاتِرُ عَوْرَتى فَلَکَ الْحَمْدُ، وَاَنْتَ الْمُقیلُ عَثْرَتى فَلَکَ الْحَمْدُ وَاَنْتَ الْمُنْعِشُ صَرْعَتى فَلَکَ الْحَمْدُ،صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَاسْتُرْ عَوْرَتى، وَآمِنْ رَوْعَتى، وَاَقِلْنى عَثْرَتى، وَاصْفَحْ عَنْ جُرْمى، وَتَجاوَزْ عَنْ سَیِّئاتى فى اَصْحابِ الْجَنَّةِ، وَعْدَ الصِّدْقِ الَّذى کانُوا یُوعَدُونَ».
وقتى که نماز و دعا پایان یافت، هر یک از سورههاى «حمد»، «اخلاص»، «معوذتین»، «کافرون»، «قدر» و «آیة الکرسى» را ۷ مرتبه بخواند، سپس ۷ بار بگوید: «لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ واللهُ اَکْبَرُ، وَسُبْحانَ اللهِ وَلاحَوْلَ وَلاقُوَّةَ اِلاَّ بِاللهِ» و بعد ۷ مرتبه بگوید: «اَللهُ اَللهُ رَبِّى لا اُشْرِکُ بِهِ شَیْئاً»، پس از آن، هرچه از خدا مىخواهى طلب کن.
- دعایى از امام کاظم(ع): وقتى امام(ع) روز ۲۷ رجب سال ۱۷۹ هجرى از مدینه به سوى بغداد حرکت دادند، این دعا را خواندند: «یا مَنْ اَمَرَ بِالْعَفْوِ وَالتَّجاوُزِ، وَضَمَّنَ نَفْسَهُ الْعَفْوَ وَالتَّجاوُزَ، یا مَنْ عَفى وَتَجاوَزَ، اُعْفُ عَنّى وَتَجاوَزْ یا کَریمُ، اَللّهُمَّ وَقَدْ اَکْدَى الطَّلَبُ، وَاَعْیَتِ الْحیلَةُ وَالْمَذْهَبُ، وَدَرَسَتِ الاْمالُ، وَانْقَطَعَ الرَّجآءُ اِلاَّ مِنْکَ، وَحْدَکَ لا شَریکَ لَکَ».
برای شب و روز عید مبعث اعمال مستحبی بیان شده است که در ادامه میآید:
*اعمال شب عید مبعث
امام محمدتقی(ع) میفرماید: چون نماز عشا را به جا آوردى و به رختخواب رفتى، پس هر ساعتى از شب تا نیمه شب که خواستى، بیدار میشوی و ۱۲ رکعت نماز به جا مىآورى و در هر رکعتى سوره «حمد» و سورهاى از سورههاى کوچک مفصّل (از سوره محمد تا پایان قرآن) را میخوانی، پس چون در هر دو رکعتى سلام دادی و از نمازها فارغ شدى، بعد از سلام مینشینی و سوره «حمد» را ۷ مرتبه و مُعَوَّذَتَیْن(ناس و فلق) را ۷ مرتبه و سوره «توحید» و سوره «کافرون» هرکدام را ۷ مرتبه و سوره «قدر» و «آیةالکرسى» را هر کدام ۷ مرتبه میخوانی و در عقب همه این دعا را بخوان:
«اَلْحَمْدُلِلّهِ الَّذى لَمْ یَتَّخِذْ وَلَداً وَلَمْ یَکُنْ لَهُ شَریکٌ فى الْمُلْکِ وَلَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِىُّ مِنَ الذُّلِّ وَکَبِّرْهُ تَکْبیراً اَللّهُمَّ اِنّى اَسئَلُکَ بِمَعاقِدِ عِزِّکَ عَلَى اَرْکانِ عَرْشِکَ وَمُنْتَهَى الرَّحْمَةِ مِنْ کِتابِکَ وَبِاسْمِکَ الاْعْظَمِ الاْعْظَمِ الاْعْظَمِ وَذِکْرِکَ الاْعْلىَ الاْعْلىَ الاْعْلى وَبِکَلِماتِکَ التّامّاتِ اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَاَنْ تَفْعَلَ بى ما اَنْتَ اَهْلُهُ»، سپس هر دعایی را که خواستی بخوان.
-غسل در این شب مستحب است.
-زیارت امیرالمؤمنین(ع) در شب ۲۷ رجب در نجف اشرف زیاد توصیه شده است، به گونهای که افضل اعمال این شب دانسته شده است.
-این دعا را بخوانند: «اَللّهُمَّ اِنّى اَسئَلُکَ بِالتَّجَلِىِ الاْعْظَمِ فى هذِهِ اللَّیْلَةِ مِنَ الشَّهْرِ الْمُعَظَّمِ وَالْمُرْسَلِ الْمُکَرَّمِ اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَاَنْ تَغْفِرَ لَنا ما اَنْتَ بِهِ مِنّا اَعْلَمُ یا مَنْ یَعْلَمُ وَلا نَعْلَمُ اَللّهُمَّ بارِکْ لَنا فى لَیْلَتِنا هذِهِ الَّتى بِشَرَفِ الرِّسالَةِ فَضَّلْتَها وَبِکَرامَتِکَ اَجْلَلْتَها وَبِالْمَحَلِّ الشَّریفِ اَحْلَلْتَها.... اَللّهُمَّ فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَاجْعَلِ الْیَقینَ فى قَلْبى وَالنُّورَ فى بَصَرى وَالنَّصیحَةَ فى صَدْرى وَذِکْرَکَ بِاللَّیْلِ وَالنَّهارِ عَلى لِسانى وَرِزْقاً واسِعاً غَیْرَ مَمْنُونٍ وَلا مَحْظُورٍ فَارْزُقْنى وَبارِکْ لى فیما رَزَقْتَنى وَاجْعَلْ غِناىَ فى نَفْسى وَرَغْبَتى فیما عِنْدَکَ بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ»
پس به سجده برود و ۱۰۰ مرتبه بگوید: «اَلْحَمْدُلِلّهِ الَّذى هَدانا لِمَعْرِفَتِهِ وَخَصَّنا بِوِلایَتِهِ وَوَفَّقَنا لِطاعَتِهِ شُکْراً شُکْراً»
پس سر از سجود بردارد و بگوید: «اَللّهُمَّ اِنّى قَصَدْتُکَ بِحاجَتى وَاعْتَمَدْتُ عَلَیْکَ بِمَسْئَلَتى وَتَوَجَّهْتُ اِلَیْکَ بِاَئِمَّتى وَسادَتى اَللّهُمَّ انْفَعْنا بِحُبِّهِمْ وَاَوْرِدْنا مَوْرِدَهُمْ وَارْزُقْنا مُرافَقَتَهُمْ وَاَدْخِلْنَا الْجَنَّةَ فى زُمْرَتِهِمْ بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ».
*اعمال عید مبعث
در روایتى از امام صادق(ع) عید مبعث به عنوان شریفترین اعیاد یاد شده است و براى این روز، اعمالى ذکر شده است:
- غسل کردن: در این روز مستحب است.
- روزه: این روز در میان روزهاى سال یکى از چهار روزى است که روزه گرفتن آن فضیلت بسیار دارد و پاداش فراوانى براى آن نقل شده است، در روایتى از امام صادق(ع) آمده است: هر کس در روز بیست و هفتم رجب روزه بگیرد، خداوند براى او پاداش روزه هفتاد سال را مىنویسد.
-زیاد صلوات فرستادن: همچنین در روایتى از امام صادق(ع) نقل شده است که در این روز روزه مىگیرى و بر محمد و آلش زیاد صلوات مىفرستى.
- زیارت رسول خدا(ص) و امیرمؤمنان(ع)
-۱۲ رکعت نماز: هر دو رکعت به یک سلام که در هر رکعت، «حمد» و «سوره» بخواند و هنگامى که نمازها به پایان رسید، هر یک از سورههاى «حمد»، «توحید» و «معوّذتین» (فلق و ناس) را ۴ مرتبه بخواند، آنگاه ۴ مرتبه گفته شود: «لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ واللهُ اَکْبَرُ، وَسُبْحانَ اللهِ وَ الْحَمْدُلِلّهِ، وَلا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاَّ بِاللهِ الْعَلِىِّ الْعَظِیمِ» و چهار مرتبه: «اَللهُ اَللهُ رَبِّى لا اُشْرِکُ بِهِ شَیْئاً» و ۴ مرتبه: «لا اُشْرِکُ بِرَبّى اَحَداً».
-۱۲ رکعت دیگر: در هر رکعت «حمد» و هر سورهاى که خواستى مىخوانى و پس از هر دو رکعت و سلام نماز بخواند:
«اَلْحَمْدُللهِ الَّذى لَمْ یَتَّخِذْ وَلَداً، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ شَریکٌ فى الْمُلْکِ، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِىٌّ مِنَ الذُّلِّ، وَکَبِّرْهُ تَکْبیراً، یا عُدَّتى فى مُدَّتى یا وَلیّى فى نِعْمَتى، یا غِیاثى فى رَغْبَتى،یا نَجاحى فى حاجَتى یاحافِظى فى غَیْبَتى، یا کافِىَّ (کافِىَ) فى وَحْدَتى، یا اُنْسى فى وَحْشَتى اَنْتَ السّاتِرُ عَوْرَتى فَلَکَ الْحَمْدُ، وَاَنْتَ الْمُقیلُ عَثْرَتى فَلَکَ الْحَمْدُ وَاَنْتَ الْمُنْعِشُ صَرْعَتى فَلَکَ الْحَمْدُ،صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَاسْتُرْ عَوْرَتى، وَآمِنْ رَوْعَتى، وَاَقِلْنى عَثْرَتى، وَاصْفَحْ عَنْ جُرْمى، وَتَجاوَزْ عَنْ سَیِّئاتى فى اَصْحابِ الْجَنَّةِ، وَعْدَ الصِّدْقِ الَّذى کانُوا یُوعَدُونَ».
وقتى که نماز و دعا پایان یافت، هر یک از سورههاى «حمد»، «اخلاص»، «معوذتین»، «کافرون»، «قدر» و «آیة الکرسى» را ۷ مرتبه بخواند، سپس ۷ بار بگوید: «لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ واللهُ اَکْبَرُ، وَسُبْحانَ اللهِ وَلاحَوْلَ وَلاقُوَّةَ اِلاَّ بِاللهِ» و بعد ۷ مرتبه بگوید: «اَللهُ اَللهُ رَبِّى لا اُشْرِکُ بِهِ شَیْئاً»، پس از آن، هرچه از خدا مىخواهى طلب کن.
- دعایى از امام کاظم(ع): وقتى امام(ع) روز ۲۷ رجب سال ۱۷۹ هجرى از مدینه به سوى بغداد حرکت دادند، این دعا را خواندند: «یا مَنْ اَمَرَ بِالْعَفْوِ وَالتَّجاوُزِ، وَضَمَّنَ نَفْسَهُ الْعَفْوَ وَالتَّجاوُزَ، یا مَنْ عَفى وَتَجاوَزَ، اُعْفُ عَنّى وَتَجاوَزْ یا کَریمُ، اَللّهُمَّ وَقَدْ اَکْدَى الطَّلَبُ، وَاَعْیَتِ الْحیلَةُ وَالْمَذْهَبُ، وَدَرَسَتِ الاْمالُ، وَانْقَطَعَ الرَّجآءُ اِلاَّ مِنْکَ، وَحْدَکَ لا شَریکَ لَکَ».